ExVo, ook wel vertaald als Experimentele Vormen. Ik koos dit project omdat ik op zoek was naar meer vrijheid en meer creativiteit binnen de journalistiek. Dit jaar kon je kiezen voor de vrije richting of voor de gestructureerde richting. Ik koos voor vrijheid, omdat ik dan écht de regels en de kaders van de opleiding voor het eerst tijdens mijn studie kon loslaten.

In mijn ogen is journalistiek een opleiding waar teveel ‘binnen de lijntjes wordt gekleurd’. Ik mis vaak de vrijheid om zo creatief te zijn als ik wil en om wat meer ‘buiten de lijntjes’ te kleuren. Ik als creatief persoon wilde tijdens mijn opleiding iets doen met mijn creativiteit. Ik ervaar deze studie vaak als een ‘invuloefening’. Hoe beter jij die invuloefening doet, hoe hoger jouw beoordeling. Dat is niet hoe ik denk dat je echt veel leert. In mijn ogen leer je als je jezelf doelen stelt, eigenwijs bent en doet wat jij leuk vind. Dan ga je jezelf écht ontwikkelen omdat jij de vrijheid hebt en gepassioneerd bent. Dát, en het op een creatieve manier vertellen van een verhaal, dacht ik te vinden in ExVo.

Idee

Mijn idee voor mijn project ontstaat nadat ik moest denken aan een gebeurtenis van een paar jaar geleden. Ik was eerstejaars student journalistiek en vanwege mijn interesse in de Nederlandse taal wilde ik een geschreven reportage maken over een taalcafé in Dordrecht. Bij dat taalcafé kwamen vooral veel vluchtelingen om hulp te krijgen bij de Nederlandse taal zodat ze beter konden integreren in de Nederlandse samenleving. Tijdens zo’n taalcafé werd in de ochtend het nieuws van die week behandeld en spraken de deelnemers Nederlands met elkaar. Dat fascineerde mij ontzettend. Wat mij ook verbaasde tijdens die bijeenkomst is dat de mensen nauwelijks op de hoogte waren van het Nederlandse nieuws. Dat is me al die tijd bijgebleven.

Tijdens ExVo heb ik de kans gekregen aan de slag te gaan met mijn eigen project en het vertellen van een verhaal op een vernieuwende manier. Omdat ik de vrije richting heb gekozen, mocht ik mijn eigen leerdoelen opstellen en mijn project vormgeven zoals ik zelf wilde. Ik wist meteen dat ik iets wilde doen met de Nederlandse taal. Ik moest terugdenken aan mijn reportage over het taalcafé. Daarmee had ik na wat puzzelen en nadenken mijn doelgroep ook vrij snel scherp, namelijk vluchtelingen/migranten die laaggeletterd zijn.

Projectverloop

Ik ben gestart met het maken van een concreet designframe (daarin staat kort beschreven wie je doelgroep is, wat het doel is en welke vorm je gebruikt om je doel te bereiken).

Mijn designframe:
– Doelgroep: vluchtelingen/migranten die laaggeletterd zijn
– Vorm: Nieuwsposter
– Doel: De doelgroep bereiken met het belangrijkste Nederlandse nieuws van de afgelopen week op een toegankelijke manier

Vervolgens ben ik gaan zoeken naar een nieuwsaanleiding voor mijn idee. Ik kwam erachter dat tijdens mijn project stichting Lezen en Schrijven een bericht had gepubliceerd over dat mijn doelgroep niet bereikt wordt met het Nederlandse nieuws en dat dat een probleem is. Ik wilde dat onderzoeken en het leek mij slim om met de doelgroep in gesprek te gaan. Ik heb contact gelegd met diverse taalhuizen en een taalhuiscoördinator. Het werd bevestigd dat met het nieuws mijn doelgroep bereiken een probleem is.

Op basis van deze uitkomst ben ik gaan experimenteren. Ik heb een aantal prototypes gemaakt, namelijk nieuwsposters. Mijn eerste idee was om de nieuwsposters op te hangen in de wijken waar mijn doelgroep woont. Op dat moment wist ik nog niet of dat een vorm is die bij mijn publiek aansluit, maar ik had als oorspronkelijk idee om de posters aan mijn doelgroep voor te leggen en te onderzoeken of dit de juiste vorm is, of dat ze iets anders nodig hebben. Ik heb bij de prototypes nagedacht over simpel taalgebruik en over beeldgebruik.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Nadat ik klaar was met het ontwikkelen van de eerste prototypes van mijn posters, wilde ik het idee voorleggen aan mijn doelgroep en met mijn doelgroep in gesprek gaan. Helaas kwam toen de lockdown door de nieuwe coronamaatregelen. Ik had net geregeld dat ik bij een aantal taalcafés kon langskomen, maar alles werd door de nieuwe maatregelen afgelast. Heel lang heb ik nagedacht over hoe ik mijn doelgroep wél kon spreken. Ik had eerst het goede idee om de straat op te gaan en aan random mensen die onder mijn doelgroep vallen de posters voor te leggen met simpele vragen. Dat konden dan vragen zijn zoals: Wat is dit voor een product? Wat haal je hieruit? Wat leer je hiervan? Wat zou je eraan verbeteren? etc.

Ik heb eerst gebeld met een aantal experts voor ik de straat op ging. Daar kwam uit dat zomaar alleen de straat op gaan in dit geval geen goed idee is, omdat mijn doelgroep problemen heeft met communiceren, ze zich niet altijd op straat bevinden en soms oorlogstrauma’s hebben en daardoor heftig kunnen reageren. Het was slimmer om samen met een begeleider van deze mensen of leraar of lerares en de doelgroep samen in gesprek te gaan tijdens een taalles op het azc of een taalcafé. Online met de mensen in gesprek gaan, was ook geen optie. Omdat mijn doelgroep niet goed snapt hoe computers werken, zou een online gesprek al helemaal niet gaan. Als de lockdown is afgelopen moet ik zo snel mogelijk met mijn doelgroep in gesprek gaan volgens de experts. Ook kreeg ik als feedback terug dat mijn idee een ontzettend goed idee is, maar dat er nog wel wat miste. Zo zou het taalgebruik niet te kinderachtig moeten zijn omdat de doelgroep dan al minder interesse heeft om het te lezen. Ook zou een nieuwsbulletin bij de nieuwsposter echt iets toevoegen, omdat degenen die meer willen leren over de Nederlandse taal, dan daadwerkelijk meer kunnen leren door het hele nieuwsbericht te lezen dat bij het onderwerp op de nieuwsposter hoort. Daarbij kreeg ik ook nog de feedback dat het een goed idee was om vluchtelingen in de nieuwsberichten te betrekken op een positieve manier zodat de doelgroep zich echt betrokken voelt. Bijvoorbeeld Sifan Hassan die ooit naar Nederland vluchtte en nu de Olympische spelen voor Nederland wint.

Uiteindelijk heeft alle feedback die ik tot nu toe al heb gekregen van de experts geleid tot een nieuw prototype dat nu al verbeterd is. Mijn nieuwe prototype is een nieuwsposter met simpel, maar wel professioneel taalgebruik. Ook zit er nu een nieuwsbulletin bij met daarop korte berichtjes in simpele en professionele taal die aansluiten bij de onderwerpen op de nieuwsposter. Op mijn nieuwsposter en in mijn bulletin heb ik een positief bericht gezet dat gelinkt is aan vluchtelingen zodat de doelgroep zich echt betrokken voelt bij het nieuws. Ik kwam er met mijn gesprekken ook achter dat posters ophangen niet de juiste manier is om mijn doelgroep écht te bereiken. Om mijn doelgroep te bereiken zouden de poster en het nieuwsbulletin beter als lesmateriaal ingezet kunnen worden en is het slimmer om posters en bulletins te verspreiden onder taalhuizen en azc’s. De taalhuizen en azc’s kunnen de nieuwsposters en nieuwsbulletins behandelen in hun taallessen, maar mensen kunnen ook zelf de posters en bulletins lezen als ze dat willen.

• 

• 

Vervolgstappen

Mijn vervolgstappen worden het praten met mijn doelgroep en contact leggen met het COA (Centraal Orgaan-opvang Asielzoekers) en taalhuizen om over mijn product te praten en kijken of ze wat in mijn product zien. Ik ga op basis van alle feedback het product nog meer aanpassen. Ook wil ik proberen of er een organisatie echt wat ziet in mijn product en wil ik kijken of het mogelijk is om het op de markt te brengen uiteindelijk. Ik weet niet of dat ook gaat lukken, maar voor mijn gevoel moet ik hier echt iets mee doen. Zeker omdat ik geluiden heb gehoord van de experts dat er een oplossing moet komen voor het probleem dat het nieuws de vluchtelingen/migranten/laaggeletterden niet begrijpt. Ik word zelf van dit project ontzettend blij.

Wat maakt dit idee journalistiek?

Uit mijn bronnenonderzoek vooraf blijkt dat er iets gedaan moet worden aan het zo begrijpelijk mogelijk maken van het nieuws voor laaggeletterden/vluchtelingen/migranten. Een echte oplossing is er nog niet. Dat is ook bevestigd door experts die ik heb gesproken. Mijn idee voor de nieuwsposter is daarmee wel een journalistiek product. Er is een actuele aanleiding voor mijn idee en mijn prototype sluit goed aan bij de doelgroep als oplossing voor het probleem. Tegelijkertijd vertelt mijn prototype het verhaal van hoe ontoegankelijk nieuws is voor de doelgroep en dat zij eigenlijk een ‘vergeten groep’ zijn als het gaat om nieuwsgaring door deze doelgroep en deze doelgroep ook écht bereiken. Daarnaast draagt mijn concept bij aan de nieuwsvoorziening voor mijn doelgroep. Op deze manier wordt mijn doelgroep wél bereikt met het nieuws uit Nederland.